Eerste liefde, laatste hart

In de Engelssprekende wereld zou mijn boek een ‘memoir’ heten: een autobiografisch boek over een specifiek deel van mijn leven. In dit geval is dat de tijd waarin ik mijn eerste liefde beleefde. Ik ga terug naar 1976 en het moment dat ik op mijn middelbare school in Zoetermeer aan de praat raakte met Erik. Hij zat twee klassen hoger en had net als ik een gitaar. We spraken af om samen eens muziek te maken. Zo begon een intensieve en mooie relatie, die twee jaar zou duren.

Het was een tijd van stiekem afspreken en brieven schrijven. Het ouderlijk toezicht was streng, en mobiele telefoons waren er nog niet. Zijn brieven aan mij heb ik voor het boek gebruikt, ik heb ze altijd bewaard. Veel van wat ik daarin teruglas wist ik nog, maar er waren ook verrassingen. Mijn eigen brieven zijn er niet meer. Dat was frustrerend en interessant. Ik zag mijzelf alleen door Eriks ogen. Zoals de lezer Erik weer door de mijne ziet.

Tijdens het schrijven ben ik gaandeweg gaan begrijpen wat we in elkaar zochten en welke spanningsboog onze liefde heeft gekend. Er ontstond een samenspel tussen oude gevoelens en nieuwe gedachten. Wie was ik toen, wie ben ik nu? Zijn de wetten van de liefde onveranderlijk? En wat blijft als iemand van wie je hield er niet meer is?

Erik is jong overleden. Hij werd maar 25 jaar. We waren al vier jaar niet meer samen, maar de dag voor zijn sterven zat ik nog even aan zijn bed en hield zijn hand vast. Ik kon niet werkelijk bevatten wat hij al had doorgemaakt. Dat heb ik nu alsnog in zijn dagboek kunnen lezen. Ooit was hij de jongen die mij leerde wat liefde is. Die andere grote ervaring, sterven, heeft hij al lang geleden doorgemaakt. Ook daarover heeft hij mij nu nog iets geleerd.

Museumbezoeking is verschenen

Museumbezoeking_2D

 

Museumbezoeking, mijn boek over de hoogte- en dieptepunten van museumbezoek, is uit. In OBA-live sprak ik over het boek: http://radio.omroep.nl/f/297099/

Dat gesprek duurde 35 minuten. Informatie in 1 minuut kan ook; zie hiervoor deze trailer: http://www.whyilovethisbook.com/2015/06/pauline-slot-over-haar-boek-museumbezoeking/

En dan is er nog een kort interview op Hebban.nl: http://www.hebban.nl/mens/artikelen/pauline-slot-museumbezoek-is-iets-wat-je-moet-leren

 

 

 

 

 

Vincent van Duck

 

3005tzduck_def

Stukje ambitie

‘Wij willen graag, het is ambitieus, dat ieder kind in de wereld ten minste een keer het Van Gogh Museum bezoekt. In dat beleid past samenwerking met Donald Duck.’ Als ik het niet in NRC had gelezen, zou ik het niet hebben geloofd. Maar dit is een officieel citaat van een woordvoerder van het Van Gogh Museum. De aanleiding: de Donald Duck-versie van een zelfportret van Van Gogh die nu in het Van Gogh Museum te zien is. Eindelijk weten we waar die nieuwe ontvangsthal voor dient! Hij is om de jeugd van de wereld te verwelkomen. Mauritshuis, eat your heart out.

Klimaatimplicaties

Het Van Gogh Museum wil dus graag dat elk kind in de wereld ten minste een keer het Van Gogh Museum bezoekt. Dus ook dat meisje dat net door haar moeder is meegenomen naar de Islamitische Staat, en ook de jongen die in het Australische Coober Pedy woont, of het meisje op Tavewa, een eiland in de Yasawa-groep van Fiji. Denk alleen al eens aan de klimaatimplicaties van deze operatie! Tegen de tijd dat alle kinderen in de wereld een keer naar Amsterdam gevlogen zijn, staat het Van Gogh Museum waarschijnlijk onder water.

Garderobeproblemen

Of ben ik nu te negatief? Over hoeveel bezoekers hebben we het eigenlijk? Op dit moment telt de wereld zo’n 1.8 miljard jonge mensen, en elke seconde komen er zo’n vier nieuwe kinderen bij. Alleen al gelijke tred houden met de aanwas lijkt me lastig. Kan de garderobe van het Van Gogh Museum dat wel aan, om elke seconde vier jassen en tassen aan te nemen, ook nu er een nieuwe ontvangsthal is gebouwd? Wat zeg ik, acht, want de meeste kinderen zullen vergezeld worden door ten minste een ouder of verzorger.

En de website waarop al die kinderen een time slot moeten boeken, is die wel bestand tegen zoveel vraag? Om nog maar te zwijgen over de drukte in de zalen. ‘Als het je niet bevalt, koop je je eigen Van Gogh maar,’ hoor ik de directeur al zeggen, als de kinderen klagen over de drukte, in navolging van Wim Pijbes.

Ambassadeur

De logistiek moet wat gefinetuned worden, dat is duidelijk. Maar hoe zit het eigenlijk met de link met Donald Duck, die volgens de woordvoerder bij uitstek past in dit beleidsstreven? Wat is het verband tussen deze stripfiguur en de kunstenaar? De woordvoerder weet het wel: het blad Donald Duck en het Van Gogh Museum hebben beide educatie hoog in het vaandel staan.

Maar is Donald Duck wel universeel aansprekend? Ikzelf heb altijd de indruk gehad dat het om een jongensblaadje ging. Ik heb het in mijn jeugd dan ook nooit gelezen, en ik ben nog wel in een kapitalistisch land opgegroeid. En is Donald Duck nog wel – om een frase van deze tijd aan te halen – van deze tijd?

Souvenir

Goed, laten we even aannemen dat Donald Duck nog steeds hot en happening is, meisjes en jongens in Burkina Faso hem ook het einde vinden, en ook de logistiek dik in orde komt. Dan staan straks al die miljarden kinderen voor het oorspronkelijke zelfportret van Van Gogh. Goed gedaan, Van Gogh Museum! Maar wat zullen die kinderen zien? Niet het gezicht van de getergde Vincent, maar het olijke eendensmoel van Donald Duck, dat voor hen voor altijd met het origineel geassocieerd zal zijn. Gelukkig kunnen ze na afloop van hun bezoek naar de museumshop om daar een T-shirt te kopen. ‘I went to the Van Gogh Museum, and all I got was this lousy duck’.

 

Verschijnt in juni: Museumbezoeking

Jurick01

Wat doe ik hier? Die vraag kun je je overal stellen. Maar hij kwam in het bijzonder in mij op toen ik een paar jaar terug naar Londen vloog voor de tentoonstelling A Bigger Picture van David Hockney. De schilderijen waren prachtig en inderdaad groot genoeg om een blik op te kunnen werpen, ondanks de absurde drukte.

Maar ik vroeg het me toch opeens af, terwijl ik daar rondliep: wat doen we hier met zijn allen? Waarom gaan we in steeds grotere drommen naar must see  tentoonstellingen en belangrijke musea? Wat zoeken we daar? En wat gebeurt er als we eenmaal rondlopen op het visgraatpakket, onder die hoge plafonds?

De afgelopen jaren heb ik mij met veel plezier in die vragen verdiept. Ik keurde museumrestaurants, verbaasde mij over het aanbod in museumwinkels, bezocht nieuwe tentoonstellingen, herinnerde me museumbezoeken van lang geleden, en sprak met veel bezoekers over hun ervaringen.

Iedereen die weleens in een museum komt zal in Museumbezoeking veel herkennen: frustraties, verveling, opgetogenheid, en het gevoel dat in musea een strijd woedt tussen het ‘hogere’ en het banale, tussen het stille en het luidruchtige, tussen markt en publieke zaak. Het is de strijd die wij ook in onszelf voortdurend voeren.

Het boek eindigt met een klein manifest, waarin ik mijn tien wensen voor het moderne museum heb geformuleerd. Museumdirecteuren en museologen debatteren graag en veel over wat het museum moet zijn en doen. Als bezoekers hebben wij alleen het gastenboek. En binnenkort dus ook Museumbezoeking.

 

Meer informatie over het boek is te vinden in de zomeraanbieding 2015 van de Arbeiderspers:

De afbeelding bovenaan komt op het omslag. Het is een schilderij van Karin Jurick, een Amerikaanse kunstenaar die veel museumtaferelen schildert.